دیدبان روسیه: سال تحصیلی جدید از فردا یعنی یکم سپتامبر در روسیه آغاز میشود و هفده میلیون کودک به پشت میزهای خود در مدارس خواهند رفت؛ اگر چه مدارس و دانشگاهها در فدراسیون روسیه با ظهور موج فراگیر اپیدمی ویروس کرونا از ابتدای آوریل به دستور پوتین وارد فضای قرنطینه شد و دانشآموزان و دانشجویان سال تحصیلی گذشته را به طور مجازی به آخر رسانیدند، اما گویا کرملین تصمیم دارد تا سال تحصیلی جدید را به صورت حضوری و تماموقت در این کشور آغاز کند؛ با این وجود کرونا هنوز نابود نشده است.
در همین رابطه روز گذشته ولادیمیر پوتین در گفتگو با شبکه تلویزیون «روسیه ۱» تاکید کرد که این تصمیم در سطح دولت و مناطق بررسی شده است و اگرچه میدانیم که زدن ماسک برای دانشآموزان و کادر تحصیلی سخت است، اما خواستار رعایت تمام نکاتی که از سوی کادر پزشکی مطرح شده هستیم. با این وجود اما رئیسجمهور به این موضوع نیز اشاره کرد که موسسات آموزشی متوسطه و دانشگاهها باید ابتکار عمل داشته باشند و در مواردی که میتوانند از تجمع دانشآموزان و دانشجویان بکاهند از کلاسهای آنلاین بهره ببرند.
پوتین همچنین به کلاسهای عملی همچون آزمایشگاهها اشاره کرد و برگزاری آن را با تعداد کمی از دانشجویان که فاصلهگذاری اجتماعی رعایت شود، قابل قبول دانست. برآیند صحبتهای وی نشان میدهد که او از یک سو بر زدن ماسک تاکید دارد و از سوی دیگر به این موضوع اشاره میکند که ما میدانیم که زدن ماسک در محیط کلاس برای دانشآموزان و دانشجویان بیش از ۱۰ دقیقه سخت است؛ به نظر میرسد این موارد نشان میدهد که سیستم آموزشی فدراسیون روسیه به دنبال آن است که به صورت نیمه آنلاین-نیمه حضوری سال تحصیل جدید خود را آغاز کند. بدین معنا که از یک سو ارتباط مستقیم دانشآموزان و دانشجویان با اساتید وجود داشته باشد و درسهای آزمایشگاهی و کارگاهی برگزار شود؛ اما از سوی دیگر نگاهش به ظرفیتها و بسترهای کلاسهای آنلاین نیز میباشد. چرا که درصدد است تا دانشآموزان و دانشجویان پس از یک وقفهی نسبتا طولانی، گمان نکنند که همچنان نیز در تعطیلات هستند و با جدیت سال تحصیلی جدید را آغاز کنند.
در این میان مدارس در این کشور نیز با تغییرات کار خود را آغاز میکنند. سرگی کراتسوف وزیر آموزش و پرورش روسیه در این رابطه به روزنامه راسیسکایا گازتا گفت که یک پزشک در طول هفته در مدارس حضور خواهد داشت و هر روز صبح باید درجه طب دانشآموزان در هنگام ورود به مدرسه کنترل شود و ضدعفونی دستها و سطوح چندین بار هر روز انجام شود.
اما امسال سیستم آموزشی در مدارس با یک تغییر جدی دیگر نیز روبرو است. یازدهم آگوست بود که هیات دولت روسیه موضوع بازگشایی مدارس به صورت حضوری را بررسی و تائید کرد؛ در این نشست آنلاین، پوتین خطاب به وزیر آموزش و پرورش تاکید کرد که از امسال دانشجویان در همهی مدارس در سرتاسر کشور باید غذای گرم رایگان دریافت کنند و در همین رابطه میخائیل میشوستین، نخستوزیر روسیه اعلام کرد که دولت برای سال جاری یارانهای حدود ۲۲ میلیارد روبل اختصاص داده است. به این ترتیب از یکم سپتامبر، مدارس شیفت صبح باید صبحانه گرم و شیفت بعد از ظهر ناهار را برای دانشآموزان فراهم کنند و لازم است که کلیه مدارس منوها را در سایتهای خود قرار دهند.
همچنین وزیر آموزش و پروش روسیه از کمک هزینه پنج هزار روبلی ماهانهی رئیسجمهور به تمامی معلمان در این کشور خبر داد و گفت فرقی ندارد معلمی ۵ دانشآموز داشته باشد و یا ۲۵ نفر؛ همه مشمول این قانون هستند. به نظر میرسد که این دو تصمیمگیری اخیر به دنبال کاهش استرس دانشآموزان و معلمان برای رفتن به مدرسه زیر سایه کرونا است و دولت تلاش دارد با سیاستهای تشویقی، سیستم آموزشی حضوری را پس از پنج ماه بدون فضای استرس آغاز کند. به دنبال این سیاستگذاری سامانهی «مدرسه من» نیز شروع به کار کرده است تا در چارچوب پروژهی بزرگ محیط آموزشی دیجیتال دسترسی پیدا کنند. البته وزارت آموزش و پرورش روسیه تاکید دارد که به دنبال جایگزینی آموزش از راه دور به جای سیستم آموزش کلاسیک نیست، اما به دنبال آن است که همهی مدارس از مسکو گرفته تا روستاهای دورافتاده در سیبری به این سیستم متصل شوند و از همین رو اینترنت پرسرعت رایگان در اختیار همهی مدارس قرار داده است تا معلمان و دانشآموزان بتوانند به راحتی از محتوای آن استفاده کنند.
ظهور ویروس کرونا و تحقق رژیم قرنطینه خانگی در پایان سال تحصیلی گذشته، برنامههای ویژهی کرملین به مناسبت هفتاد و پنجمین سالروز جشن بزرگ میهنی در ماه می را با تعطیلی روبرو کرد؛ از همین رو گفته میشود که نخستین روز آغاز سال تحصیل جدید به این موضوع اختصاص داده شده است که جایگاه مهمی در سیاستهای هویتآفرینی روسیه در دوران پوتین دارد.
نویسنده: احمد وخشیته، دانشیار دانشگاه ملی اوراسیا
منبع: ستون در حوالی میدان سرخ، روزنامه شرق
«در حوالی میدان سرخ» را اینجا بخوانید!